Związki zawodowe są organizacją zrzeszająca członków załogi danej instytucji lub branży, która reprezentuje pracowników oraz stoi na straży ich praw oraz interesów zawodowych i socjalnych. Organizacja pomaga w przekwalifikowaniu się i znalezieniu nowego zatrudnienia w przypadku utraty dotychczasowej pracy. Wprowadzenie nowych technologii często wymaga zdobycia nowych umiejętności. Dlatego związki zawodowe prowadzą różnego rodzaju programy edukacyjne, których celem jest rozwój kompetencji pracowników.

Zgodnie z prawem, zadaniem związków zawodowych jest obrona godności, praw oraz interesów materialnych i moralnych zarówno zbiorowych, jak i indywidualnych pracowników. Obok tego związki zawodowe organizują warsztaty, kursy i szkolenia, które pomagają pracownikom rozwijać kwalifikacje zawodowe.

Związki zawodowe a edukacja

Dzięki tym działaniom pracownicy mogą lepiej dostosować się do zmieniających się warunków rynku pracy. Rola związków w edukacji jest ogromna. Szkolenia są korzystne dla pracowników oraz pracodawców, którzy zyskują lepiej wykwalifikowaną kadrę.

Dzięki inicjatywie związków zawodowych pracownicy zyskują dostęp do szkoleń, które poprawiają ich umiejętności oraz zwiększają wartość na rynku pracy. Niektóre organizacje związkowe zajmują się organizacją programów stażowych, kursów zawodowych oraz wsparciem w uzyskiwaniu certyfikatów i dyplomów, co przekłada się na rozwój kompetencji pracowników.

Transformacja cyfrowa rynku pracy

Szkolenia stają się niezbędne w dobie postępującej transformacji cyfrowej, która polega na  wykorzystaniu najnowszych technologii w codziennych działaniach, m.in. w zarządzaniu, komunikacji czy prowadzeniu dokumentacji. Cyfryzacja przyspiesza również proces wymiany informacji, a komunikacja staje się znacznie łatwiejsza, nawet jeśli część pracowników wykonuje swoje obowiązki z miejsca oddalonego o setki kilometrów.

Cyfryzacja przedsiębiorstwa to proces integracji nowoczesnych technologii z istniejącymi systemami produkcyjnymi i biznesowymi firmy. Jej celem jest zwiększenie efektywności operacyjnej, poprawa jakości produktów oraz automatyzacja procesów. Rezultatem większego tempa pracy jest skuteczniejsza realizacja celów przedsiębiorstwa, a przez to jego szybszy rozwój, większe zyski, oszczędność kosztów, czasu czy miejsca. Agregowanie nowoczesnych technologii pozwala firmie na zwiększenie konkurencyjności i przewagi rynkowej.

Szkolenia cyfrowe

Gospodarka UE coraz wyraźniej odczuwa skutki transformacji cyfrowej, która na nowo definiuje sposób funkcjonowania przedsiębiorstw i rynków pracy. Sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe powinny być rozwiązaniami technologicznymi, które działają na korzyść  pracowników. Jak to zrobić?

Problemami transformacji cyfrowej rynku pracy zajmowali się uczestnicy projektu „Inicjowanie działań wdrażających Porozumienie Ramowe Europejskich Partnerów Społecznych w sprawie cyfryzacji” z udziałem związkowców z Polski, Włoch, Rumunii, Litwy oraz Macedonii Północnej. Liderem zmian jest KK NSZZ „Solidarność, która w latach 2022-2024 realizowała projekt finansowany ze środków własnych oraz UE koncentrujący się na ryzyku, wyzwaniach i korzyściach dotyczących narzędzi cyfrowych w miejscu pracy.

Jak czytamy w uchwale programowej XXIX Zjazdu NSZZ Solidarność, „nowe technologie, zwłaszcza cyfrowe powodują, że powstaje przestrzeń do dyskusji nt. czasu pracy i konieczności wprowadzenia ułatwień w łączeniu życia prywatnego i zawodowego”. Uchwała uwzględniała zagrożenia dla pracowników wynikające z coraz szybszego tempa robotyzacji, powodującego automatyzację miejsc pracy oraz zagrożenia dla zdrowia pracowników, które związane są ze zmianami technologicznymi i informatycznymi w miejscu pracy.

Technologie cyfrowe w pracy

Urządzenia cyfrowe w pracy wykorzystywane są w wielu sytuacjach: od tak podstawowych zadań, jak komunikacja, odbieranie maili, wykonywanie płatności, obsługa programów biurowych, obsługa magazynów i księgowość po bardziej zaawansowane – projektowanie, wykonywanie grafik, prace IT. Algorytmy sztucznej inteligencji mogą identyfikować trendy, przewidywać wyniki i pomagać w podejmowaniu strategicznych decyzji opartych na danych.

Digitalizacja w miejscu pracy pozwala na dostęp do narzędzi i technologii, które umożliwiają przedsiębiorstwom uproszczenie procesów, dzięki czemu pracownicy mogą szybciej wykonywać zadania. Podstawą cyfrowego miejsca pracy są usługi w chmurze, które oferują skalowalne i elastyczne zasoby do hostowania aplikacji czy analizy danych. Ułatwiają zdalne przechowywanie danych, dostęp i zarządzanie nimi, umożliwiając zespołom współpracę i pracę z dowolnego miejsca.

Praca zdalna i hybrydowa potwierdziła kluczową rolę rozwiązań chmurowych w sprawnej organizacji pracy zespołów rozproszonych. Tzw. model cloud zakłada odchodzenie od bezpośredniego instalowania oprogramowania i zapisu danych na komputerze do ich przechowywania na zewnętrznych serwerach. Dzięki temu pracownicy uzyskują dostęp do wielu istotnych narzędzi i plików z dowolnego urządzenia.

Cyfryzacja a prawa pracowników

Do końca kwietnia 2025 realizowany będzie projekt TUDO, który skupia związki zawodowe i partnerów społecznych z ośmiu państw członkowskich UE oraz dwóch kandydujących. Jego celem jest wzmocnienie zdolności organizacji pracowniczych w całej Europie do radzenia sobie z wyzwaniami w zakresie zatrudnienia związanymi z cyfryzacją i zmianami w dialogu społecznym.

Ideą projektu jest podnoszenie kwalifikacji pracowników i ich przedstawicieli w zakresie poruszania się w szybko zmieniającym się cyfrowym świecie pracy. Partnerzy projektu ze wszystkich państw uczestniczących w TUDO pracują nad zapewnieniem, że transformacja cyfrowa w miejscu pracy będzie korzystna dla wszystkich.